سیستم حملونقل هوشمند یا “Intelligent Transportation Systems” به مجموعهای از ابزارها، امکانات و تخصصها از قبیل مفاهیم مهندسی ترافیک، تکنولوژیهای نرمافزاری، سختافزاری و مخابراتی اطلاق میشود که به صورت هماهنگ و یکپارچه به منظور بهبود کارآیی و ایمنی در سیستم حملونقل به کار گرفته میشود. سیستمهای حمل و نقل هوشمند ITS، سیستمهایی متشکل از فناوری های نوین الکترونیک، کامپیوتر، IT، الکترو مکانیک و … هستند که در برنامهریزی سیستم های حمل و نقل زمینی، امروزه نقش بسیار مهمی ایفا مینمایند.
اﻣـﺮوزه ﻣﺴﺎﯾﻞ و ﻣﺸﮑﻼت ﺣﻤﻞ وﻧﻘﻞ از ﻗﺒﯿﻞ آﻟﻮدگیهای زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ، ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺮژی، اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﺴـﺎرتﻫﺎی ﻣﺎدی و ﻣﻌﻨﻮی ﻧﺎﺷﯽ از ﺳـﻮاﻧﺢ و ﺗﺼﺎدﻓﺎت، ﻣﺸﮑﻼت ﻧﻈﺎرت و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ در ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﺑﺮونشهری، اﻓـﺰاﯾﺶ زﻣﺎنهای ﺗﻠﻒ ﺷﺪه و روﻧﺪ رﺷﺪ ﺳﺮﯾﻊ ﺗﻘﺎﺿﺎی ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺳﺎﻋﺎت اوج درﮐـﻼن ﺷـﻬﺮﻫﺎی دﻧـﯿﺎ ﺑـﻪ ﯾـﮏ ﻣﺸـﮑﻞ ﺟﺪی ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ. از این رو درعصري كه به آن”عصر انفجار اطلاعات” اطلاق ميگردد، مهندسين حمل و نقل سعي بر آن داشتهاند تا از فناوري اطلاعات بهعنوان راهكاري مناسب درجهت از ميان برداشتن معضلات اساسي مديريت ترافيك بهره جسته و مشكلات آنرا به حداقل ممكن كاهش دهند.
در سیستمهای هوشمند ترافیک فناوریهای متفاوتی بکار میرود. از سیستمهای اولیهای مانند هدایت خودرو و سیستم کنترل چراغهای راهنمایی، تابلوهای اعلان ترافیک، دوربین سرعت سنج و سیستم خودکار شناسایی شماره خودرو گرفته تا سیستمهای پیشرفته و پیچیدهتری که بطور همزمان اطلاعات متفاوتی را از منابع متفاوت یکپارچه می کند. اطلاعاتی مانند وضع آب و هوا، وضعیت ترافیک، وضعیت جاده و …
از اواخر دهه ۶۰ میلادی پروژههای گستردهای در خصوص ITS در سطح جهانی به اجرا در آمده که از آن جمله میتوان به پروژههای سستم راهنمای الکترونیکی مسیر (ERGS) ، سیستم کنترل ترافیک شهری (UTCS)، سیستم راهنمای سبقت (PAS)و . . . اشاره نمود. در طی سالهای اخیر کشورهای زیادی از جمله ژاپن اتحادیه اروپا،کره،استرالیا، مالزی، سنگاپور و . . . اقدام به تشکیل ساختار سازمانی ITS در جهت ارتقای سطح کیفی خدمات حمل و نقل و افزایش ایمنی نموده اند.
سیستم حملونقل هوشمند تنها یک ابزار یا تکنولوژی جدید نیست. در واقع، ITS امکان یکپارچهسازی سیستم حملونقل را فراهم میآورد. یک سیستم حملونقل به طور کلی، شامل شبکهها، وسایل نقلیه، افراد و کالاهاست. هر کدام از اجزای سیستم حملونقل مشخصات، ارگانها، و گاهی آژانسهای جداگانه دولتی دارند. ولی فنآوری اطلاعات قادر است تمامی این اجزا را به صورت یک سیستم یکپارچه درآورد.شما می توانید یک فرودگاه را در آینده در مقاله دیگر ما به عنوان”فرودگاه ها در سال 2040 چگونه خواهند بود” را در ادامه مطالعه فرمایید